بازی محلی مازندران
بازیهای محلی مازندران، بخشی از فرهنگ غنی و پربار این استان هستند که نسلها به عنوان سرگرمی و فعالیتهای اجتماعی مورد استفاده قرار گرفتهاند. این بازیها نه تنها وسیلهای برای تفریح، بلکه ابزاری برای تقویت روابط اجتماعی و حفظ سنتهای بومی محسوب میشوند.
در ادامه، به معرفی و توضیح چند نمونه از این بازیها میپردازیم:
آغوزکا (گردوبازی)
آغوزکا یکی از بازیهای سنتی مازندران است که با استفاده از گردو انجام میشود.
روش بازی
1. بازیکنان گردوها را دو به دو روی یکدیگر چیده و هر یک به نوبت با گردویی به نام “کل” یا “تیره” (گردوی بزرگتر) به گردوها میزنند.
2. اگر نفر اول به گردوها زد و آنها را انداخت، فعلاً برنده محسوب میشود و بقیه بازیکنان باید به “تیره” او بزنند.
3. هر کسی موفق شد، صاحب همه گردوها میشود؛ در غیر این صورت، نفر اول همه گردوها را جمع میکند.
تاریخچه
این بازی از گذشتههای دور در مازندران رواج داشته و به عنوان یکی از سرگرمیهای محبوب کودکان و نوجوانان شناخته میشود. استفاده از گردو به عنوان ابزار بازی، نشاندهنده ارتباط نزدیک مردم با طبیعت و محصولات محلی است.
چلیک مارکا
چلیک مارکا یک بازی گروهی است که نیاز به دو تکه چوب دارد.
روش بازی
1. بازیکنان به دو گروه تقسیم میشوند.
2. برای بازی، دو تکه چوب نیاز است: چوب کوچکتر (چلیک) و چوب بزرگتر (مارکا).
3. ابتدا گروه اول، چوب کوچک را روی گودالی قرار میدهند؛ سپس با چوب بزرگ به زیر چوب کوچک میزنند و آن را به طرف بالا پرتاب میکنند.
4. چوب هر یک از بازیکنان که مسافت بیشتری را طی کند، آن گروه برنده میشود.
5. افراد بازنده باید به برندگان سواری بدهند.
تاریخچه
این بازی نشاندهنده خلاقیت و استفاده از ابزارهای ساده موجود در محیط برای ایجاد سرگرمی است. چلیک مارکا از بازیهای محبوب در میان جوانان مازندرانی بوده و به تقویت مهارتهای فیزیکی و هماهنگی بین اعضای بدن کمک میکند.
رزین کا
رزین کا بازیای است که با استفاده از وسیلهای به نام “رزین” انجام میشود.
روش بازی
1. رزین وسیلهای چوبی به شکل Y است که تکه نوار لاستیکی به دو سر انتهای چوب بسته میشود.
2. بازیکن با گذاشتن سنگ لای لاستیک و کشیدن آن به طرف عقب، سنگ را پرتاب میکند و گنجشک شکار میکند.
تاریخچه
رزین کا از بازیهای سنتی مازندران است که نشاندهنده مهارت و دقت بازیکنان در هدفگیری و شکار است. این بازی به عنوان یک فعالیت تفریحی و همچنین تمرینی برای شکار در گذشته مورد استفاده قرار میگرفت.
کشتی لوچو
کشتی لوچو یکی از ورزشها و بازیهای سنتی مازندران است که در مراسمهای مختلف برگزار میشود.
روش بازی
1. این کشتی معمولاً در جشنهای عروسی، اعیاد مذهبی یا ملی یا در هنگام برداشت شالی که هنگام پایان کار و در واقع استراحت روستاییان است، انجام میشود.
2. در مسابقه کشتی لوچو دو نفر از افراد ماهر و قهار در این کشتی بهعنوان داور و ناظر بر مسابقه انتخاب میشوند.
3. قوانین مسابقه به این صورت است که ضربهزدن به سر حریف، گرفتن انگشتان دست، چنگ یا ضربهزدن به کتف و گوش خطا محسوب میشود.
4. کشتیگیران دو هفته باهم مسابقه میدهند و در آخر هر کس که بتواند همهی حریفان را شکست دهد، برنده این مسابقه میشود.
5. در تمام مدت مسابقه کشتی لوچو، ساز و دهل نواخته میشود که شور و هیجان بین تماشاچیان و بازیکنان را به وجود میآورد.
6. جایزه برنده یک رأس گاو است که اهالی آن را میخرند و به برنده میدهند.
تاریخچه
کشتی لوچو از ورزشهای باستانی مازندران است که ریشه در فرهنگ و تاریخ این منطقه دارد. این کشتی نشاندهنده قدرت، مهارت و شجاعت مردان مازندرانی است و به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی این استان شناخته میشود.
ریسمانبازی
ریسمانبازی یکی از نمایشها و بازیهای سنتی مازندران است که در مراسمهای مختلف اجرا میشود.
روش بازی
1. در این نمایش، یک نفر بهعنوان بندباز که روی سر خود سینی گذاشته، روی ریسمانی راه میرود.
2. فرد بندباز گاه با دوچرخه از روی طناب عبور میکند.
3. نفر دیگری هم در پایین به نام شیطانک، با حرکات نمایشی و خندهدار مردم را سرگرم میکند.
4. در پایان نمایش، شیطانک در بین مردم رفته و از مردم و صاحبخانه نیز پول یا شیرینی میگیرد.
تاریخچه
ریسمانبازی از نمایشهای سنتی مازندران است که نشاندهنده مهارت، تعادل و شجاعت بندبازان است. این نمایشها در گذشته به عنوان یکی از سرگرمیهای محبوب در مراسمهای مختلف اجرا میشدند و به ایجاد شور و نشاط در میان مردم کمک میکردند.
بازیهای محلی مازندران، بازتابی از فرهنگ، تاریخ و زندگی اجتماعی مردم این منطقه هستند. این بازیها نه تنها به عنوان سرگرمی، بلکه به عنوان ابزاری برای تقویت روابط اجتماعی، حفظ سنتها و انتقال فرهنگ به نسلهای آینده اهمیت دارند.