بازی محلی خرپلیس
بازیهای محلی بخش مهمی از فرهنگ و تاریخ هر منطقه را تشکیل میدهند و نقش بسزایی در تقویت روحیه جمعی و نشاط اجتماعی دارند. یکی از این بازیهای سنتی و پرهیجان، بازی «خرپلیس» است که در گذشته میان کودکان و نوجوانان ایرانی رواج داشته است.
تاریخچه بازی خرپلیس
بازی خرپلیس از جمله بازیهای قدیمی و محبوب در ایران است که در زمانهایی که وسایل ارتباطی مدرن مانند تلویزیون و رایانه وجود نداشتند، بهعنوان یکی از سرگرمیهای اصلی کودکان و نوجوانان محسوب میشد. این بازی به دلیل نیاز به تحرک بدنی و تعامل گروهی، نقش مهمی در تقویت مهارتهای اجتماعی و فیزیکی بازیکنان ایفا میکرد.
روشهای انجام بازی خرپلیس
بازی خرپلیس به دو روش اصلی انجام میشود که در ادامه به توضیح هر یک میپردازیم:
روش اول
1. **تعداد بازیکنان:** حداقل ۶ نفر
2. **آمادهسازی:** یک دایره بزرگ با گچ روی زمین کشیده میشود. بازیکنان به دو گروه تقسیم میشوند و پس از قرعهکشی، گروه بازنده به داخل دایره میرود.
3. **نقشها:** در گروه داخل دایره، یک نفر بهعنوان «پلیس خرها» انتخاب میشود و سایر اعضا دستهای خود را روی شانههای همتیمیهای خود قرار داده و یک حلقه تشکیل میدهند.
4. **شروع بازی:** بازیکنان گروه بیرونی به دور دایره میچرخند و به دنبال فرصتی هستند تا سوار یکی از افراد داخل دایره (خرها) شوند.
5. **وظیفه پلیس خرها:** پلیس خرها باید قبل از اینکه خرسواران سوار خرها شوند، با ضربهای به پای آنها، مانع از سوار شدنشان شود.
6. **قوانین:** اگر خرسوار موفق به سوار شدن شود، پلیس خرها دیگر نمیتواند به او ضربه بزند. خرسوار میتواند به هر تعداد که بخواهد سوار خر شود و در صورت خستگی خر (خر تپید!)، بازی از ابتدا ادامه مییابد.
روش دوم
1. **تعداد بازیکنان:** دو گروه مساوی
2. **آمادهسازی:** یک نفر بهعنوان «میخ» انتخاب میشود که نقش ثابتی دارد و پشت به دیوار میایستد و دستهای خود را قلاب میکند.
3. **تشکیل خرها:** اولین نفر از گروه خرها خم شده و سرش را روی دستهای قلابشده میخ میگذارد. سایر اعضای گروه نیز به همین ترتیب پشت سر او خم میشوند و یک صف تشکیل میدهند.
4. **پرش پلیسها:** بازیکنان گروه پلیسها یکی پس از دیگری از فاصله چند متری میدوند و با گفتن جمله «خرسوز پالون سوز خودتو بگیر که اومدم» روی پشت بازیکنان گروه خرها میپرند.
5. **قوانین:** اگر افراد گروه پلیسها در حین پرش بیفتند و نتوانند روی پشت بازیکنان گروه خرها سوار شوند، میسوزند و دو گروه جای خود را عوض میکنند. همچنین، اگر یکی از افراد گروه خرها وزن بار را تحمل نکند و زانو بزند، باید مجدداً نقش خر را بازی کند.
فواید و اهمیت بازی خرپلیس
بازی خرپلیس علاوه بر ایجاد سرگرمی و نشاط، فواید متعددی دارد:
– **تقویت مهارتهای اجتماعی:** این بازی نیازمند همکاری و هماهنگی بین اعضای گروه است که به تقویت مهارتهای اجتماعی کودکان کمک میکند.
– **افزایش فعالیت بدنی:** حرکات پرش و دویدن در این بازی به افزایش فعالیت بدنی و تقویت عضلات کمک میکند.
– **ترویج روحیه تیمی:** بازیکنان یاد میگیرند که برای موفقیت گروهی تلاش کنند و مسئولیتپذیر باشند.
نتیجهگیری
بازی خرپلیس یکی از بازیهای سنتی و پرهیجان ایرانی است که با توجه به سادگی و نیاز به تجهیزات کم، میتواند در هر زمان و مکانی اجرا شود. احیای اینگونه بازیهای محلی میتواند به حفظ فرهنگ بومی و تقویت روابط اجتماعی در جامعه کمک کند.